Page 13 - Η Αποκατάσταση της Αγάπης

Η Πατερική ∆ιδασκαλία περί Κακού

1
«Το κακό είναι η άγνοιατης αγαθής αιτίας των όντων».
(Μάξιµου του Οµολογητού, Προς Θαλάσσιον Περί
Αποριών, Εισαγωγή, σελ. 45, Τόµος 14Β, Φιλοκαλία)

Η Πατερική ∆ιδασκαλία ισχυρίζεται ρητά και κατηγορηµατικά ότι
το κακό είναι µη-ον, δηλαδή δεν υπάρχει πραγµατικά παρά µόνο ως
απουσία ή άρνηση του Αγαθού˙ ουδέποτε ποιήθηκε και είναι µονάχα πα-
ραϋπόστατο, δηλαδή, δεν διαθέτει καµία προσωπική υπόσταση, ούτε
µπορεί σε καµία περίπτωση να είναι αυθύπαρκτο.

«Το κακό είναι στέρηση και έλλειψη, ασθένεια και ασυµ-
µετρία, αµαρτία και αστοχία, άσχηµο και άζωο, ανόητο και
άλογο, ατελές και αστερέωτο, αναίτιο και αόριστο, άγονο και
αργό, αδρανές και άτακτο, ανόµοιο και άπειρο, σκοτεινό και
ανούσιο˙ δεν είναι καθεαυτό κατά κανένα τρόπο πουθενά ον».
(∆ιονύσιος ο Αρεοπαγίτης, Περί Θείων Ονοµάτων,
Κεφ. 4.32, σελ. 145, Τόµος 3, Φιλοκαλία)

Το κακό «υπάρχει» µονάχα στο βαθµό που εµφορείται από το
Αγαθό, ακόµη και αν αυτό συµβαίνει σε απειροελάχιστο βαθµό και
ακόµη και αν µοιάζει να Το αρνείται στον ύψιστο βαθµό. Αν στερούταν
απόλυτα έστω ένα ψήγµα Αγαθού, τότε θα έπαυε αυτόµατα να διαθέτει
οποιαδήποτε υπόσταση.

1 Σε όλα τα αποσπάσµατα που παρατίθενται, η υπογράµµιση (πλάγιοι χαρακτήρες) δεν
υπάρχει στα πρωτότυπα έργα˙ εδώ χρησιµοποιείται για την επισήµανση συγκεκριµέ-
νων νοηµάτων (Σ.τ.Σ.).

15